Η χρήση του δημόσιου χώρου σε πόλεις όπως η Αθήνα παραμένει ένα σύνθετο και συχνά προβληματικό ζήτημα. Από τραπεζοκαθίσματα που καταλαμβάνουν πεζοδρόμια έως εργοτάξια που απλώνουν τα όριά τους χωρίς εμφανή έγκριση, η γραμμή ανάμεσα στη νόμιμη παραχώρηση και την αυθαίρετη κατάληψη είναι συχνά αόρατη — τόσο για τους πολίτες όσο και για τους ίδιους τους επαγγελματίες.

Το MyStreet: Ψηφιακές Καταγγελίες από τους Πολίτες

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ετοιμάζει την εφαρμογή MyStreet, ένα νέο εργαλείο που θα δώσει στους πολίτες τη δυνατότητα να καταγγέλλουν αυθαιρεσίες στον δημόσιο χώρο εύκολα, γρήγορα και ψηφιακά. Ο χρήστης θα μπορεί να ανεβάσει φωτογραφία, να προσθέσει τοποθεσία και να περιγράψει το περιστατικό, συμβάλλοντας έτσι στην άμεση ενημέρωση των αρμόδιων αρχών.

Αν και η εφαρμογή στοχεύει στη μείωση των παρανομιών, στην πράξη οι καταγγελίες αυτές σπάνια οδηγούν σε ουσιαστική αλλαγή, καθώς η επιβολή προστίμων είναι αποσπασματική και συχνά δεν έχει αποτρεπτικό χαρακτήρα.

Η Προληπτική Λύση: QR Code με τις Άδειες σε Δημόσια Θέα

Μια διαφορετική προσέγγιση εφαρμόζει ο Δήμος Αθηναίων. Αντί να βασίζεται στην καταστολή, το σύστημα αυτό βασίζεται στη διαφάνεια και την προληπτική ενημέρωση. Μέσω της πλατφόρμας qrcode-cityofathens.gr μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να εκδώσει τη δικη του πινακίδα και να είναι νόμιμος.

Κάθε επαγγελματίας που λαμβάνει άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου (είτε για κατάστημα, είτε για εργοτάξιο, είτε για περίπτερο) λαμβάνει και έναν μοναδικό QR code, τον οποίο πρέπει να τοποθετήσει σε εμφανές σημείο. Οποιοσδήποτε πολίτης μπορεί να τον σκανάρει και να δει:

• Αν υπάρχει έγκυρη άδεια

• Το ακριβές εμβαδόν της παραχώρησης

• Το σημείο στο χάρτη που έχει εγκριθεί

• Τη διάρκεια ισχύος της άδειας

Με αυτό τον τρόπο, αποφεύγονται οι ασαφείς καταστάσεις. Ο έλεγχος δεν βασίζεται σε καταγγελίες, αλλά σε ανοιχτή πληροφόρηση που αποτρέπει την αυθαιρεσία πριν αυτή συμβεί.

Η Σύνδεση των Δύο Εργαλείων: Πρόληψη και Καταστολή Μαζί

Η ουσιαστική πρόοδος στον έλεγχο του δημόσιου χώρου μπορεί να προέλθει από τον συνδυασμό των δύο αυτών εργαλείων:

• Το MyStreet ενισχύει τη δυνατότητα καταγγελίας όταν υπάρχει παρανομία

• Το qrcode-cityofathens.gr ενισχύει την εμπιστοσύνη και διαφάνεια στην καθημερινότητα, επιτρέποντας σε πολίτες και καταστήματα να λειτουργούν με σαφείς κανόνες

Αν οι δύο πλατφόρμες διασυνδεθούν — π.χ. αν η σάρωση QR οδηγεί και σε άμεση αναφορά παραβάσεων όταν διαπιστώνεται υπέρβαση — τότε ο δημόσιος χώρος θα γίνει πιο ανοιχτός, πιο προσβάσιμος και πιο δίκαιος για όλους.

Προς μια Πόλη με Ορατούς Κανόνες

Η παρουσία ενός QR code σε κάθε δημόσια παραχώρηση δεν είναι απλώς μια γραφειοκρατική λεπτομέρεια. Είναι μια μικρή πράξη δημοκρατικής λογοδοσίας: επιτρέπει στον πολίτη να γνωρίζει, στον επαγγελματία να επιδεικνύει τη νομιμότητα του, και στη διοίκηση να διαχειρίζεται πιο αποτελεσματικά τον χώρο.

Όπως κάθε ταμπέλα σε μια πόλη δηλώνει κανόνες (όρια ταχύτητας, μονόδρομοι, στάθμευση), έτσι και το QR code δηλώνει το νόμιμο πλαίσιο στον δημόσιο χώρο. Και όταν οι κανόνες είναι ξεκάθαροι και προσβάσιμοι, οι παραβάσεις μειώνονται χωρίς συγκρούσεις.